అష్టాచెమ్మా/కర్రాబిళ్ళ/చార్ పత్తర్ .. (కోచింగ్ ఇవ్వబడును, పిల్లలు/పంతుళ్ళు కావలెను)

"వానా వానా వల్లప్పా చేతులు చాచు చెల్లప్పా తిరుగు తిరుగు తిమ్మప్పా తిరగలేను నరసప్పా..." మొన్న వానలోకి వెళ్లగానే నోటిమీద తారాడిన పాట. మనసు కోరుకుని చిన్నతనపు రోజుల్లోకి మళ్ళిందా, ఆ చిన్నతనపు పుట యధాలాపంగా తెరుచుకుపోయి జల జలా రాలాయా ఆటలు, వేడుకలు మూటలు?

వాన పడని ప్రాంతాలవారు, లేదూ ఈ టపా కాస్త వర్షం పడుతున్నప్పటి వాతావరణంలో చదవాలనుకునేవారు ఇక్కడ నొక్కి మిగిలిన భాగం చదువుకోండి.

ఏమైందో తెలియదు కానీ "అష్టాచెమ్మా, కర్ర బిళ్ళ, ఏడు పెంకులాట, గోదారి కాలవలో ఈతలు, ముంజెల బండి, కోతి కొమ్మచ్చి, నేలబండ, పైరాకు-పచ్చనాకు, సబ్ జావ్ ఇండోర్, ఏడు పెంకులాట, వెన్నెల్లో వెన్నముద్ద, వైకుంఠపాళి, వామనగుంటలు, చింతగింజలాటలు, తొక్కుడుబిళ్ళ, బంక మట్టి బొమ్మలు, గోళీలాటలు, తాటాకు బొమ్మల పెళ్ళిళ్ళు, కబడ్డీ, కోకో, చార్ పత్తర్, స్తంభాలాట, కోలాటాలు, పూలజడలు, ముంగిట ముగ్గులు..." వాన జల్లు కన్నా వేగంగా మనసుని చుట్టుముట్టి మీద పడ్డాయి.

అన్నీ విప్పి మీకిలా మాటల ఊటలుగా జారవిడుస్తూ.. అలాగే ఇది ఒక వ్యాసం కాదు కనుక ఒక పద్దతిగా రాయలేను. అలా మస్తిష్కం లో మెదులుతున్నవి ఇలా దింపేస్తున్నాను, మరొక్కరికైనా ఆ అమాయకపు బాల్యం తాలూకు స్ఫూర్తిని/ప్రేరణనీ ఇవ్వకపోతాయాని పేరాశ పడుతూ మరీ.

ఇక శీర్షిక చూసి నమ్మి వచ్చిన వారికి, బడి, పిల్లకాయలు, పంతుళ్ళు అంతా మనమే... మననం చేద్దాం, మరిచిపోలేనివి, మర్చిపోయినవీ ఒకరికొకరు చెప్పుకుందాం. నా అనుభవం వరకు నేను ఆడిన ఆటలు, ఈ తీరాన ఎలా ఎన్ని మేమూ ఆడి పిల్లలకీ నేర్పగలుతున్నాము అని పంచుకుంటున్నాను. అందువలన ఇక్కడ పాఠాలు లేవూ, వల్లె వేయటాలూ లేవు - అంతా వట్టిదే. :) అక్కడక్కడా ప్రశ్నలు వేయబడును. తమకి తోచిన సమాధానాలు రాసుకుని లేదా ఇక్కడ రాసి వెళ్లండి.

• ముంజెల బండి నడపడం ఎందరికి వచ్చును? పోనీ ముంజెలు తినటం ఎందరికి తెలుసు?
  

దీనికి మీరే తిన్న మూడు తాటికాయలు, ఓ కర్ర కావాలి. మిగిలిన సమాచారం కొరకు మీ ఊరు వెళ్ళిరండి. లేత కొబ్బరి నీళ్ళలో ముంజెలు వేసి కాస్త చల్లబరిచి తింటే దాన్ని మించిన డిసర్ట్ లేదని నాకు నమ్మకం.


గచ్చకాయలు, అచ్చంగిల్లాలు ఆడని అరచేతికి ఎన్ని గోరింటలు పెట్టినా అందం రాదు. నేర్పుగా ఒకటి ఎగరేసి మిగిలిన నాల్గిట్టితో రకరకలా విన్యాసం చెయ్యని వేళ్ళకి వీణ మీటినా ఆ గొప్పతనం రాదు! కాదా?

• "తొక్కుడుబిళ్ళా ఆడే నాతో" ఇది ఎవరు ఏ సినిమాలో పాడారు?

జాలం లోకి వెళ్ళకుండా మీ జ్ఞప్తుల్లోకి తొంగి చూసి చెప్పగలరేమో ప్రయత్నించండి. పిల్లలూ మీకు మాత్రం ఇది ఓపెన్ బుక్ ఎగ్జాం, కనుక చీటీలు తెచ్చుకున్నా, గైడ్స్ మోసుకొచ్చినా, అయ్యోరికి మస్కా కొట్టినా వాకే. ఇక్కడివారు హాప్ స్కాట్చ్ అని ఆడతారు ఇదే.

• ఈతపళ్ళు కాక ఇంకేమేమి మీ పొలం గట్ల మీద చూసిన/తిన్న/తాగిన :) గుర్తు?

మా మళ్ళకి కట్టామంతా ఈత, తాటి చెట్లే. కల్లు గీసే వెంకటెసు, బాసి గాడు నాకు దోస్తులే కనుక గెలలు దింపించటం, పండేయటం అన్నీ అలా సాఫీగా జరిగిపోయేవి [కాస్త అప్పటి గరాణా (మేం ముందు ప్రెసిడెంటు గారి మనవలం, తర్వాత మేనకోడళ్ళం కనుక మా మాటే చెల్లేది.)]. ఇంకా పుల్ల రేగి (క్రాన్ బెరీ కి ట్విన్స్), సీమచింత, గొబ్బిపూలు చాలా వుండేవి.

అప్పుడప్పుడు పక్క ఊరినుంచి వచ్చే బంజారా స్త్రీ దగ్గర గిద్ద బియ్యానికి రెండు గిద్దలు దుద్ది పళ్ళు (అచ్చంగా ఇక్కడి చెర్రీల్లా ఉండేవి) కొని లాగించేసేవాళ్ళం. జీడి మామిడి ముక్కల్లో ఉప్పూ కారం అద్దుకుని, నోరు కొట్టుకుపోయేదాకా తిన్న మధ్యాహ్నాలు మరవగలమా?


నాలుగు గింజలు కలిపి పుంజీ, రెండు పుంజీలు ఒక కట్టు, ఐదు కట్టులు ఒక గుర్రం...

చింతగింజలాటలో నిష్ణాతులెవరైనా ఎన్ని గుర్రాలు కలిస్తే ఒక ఏనుగు అవగలదో, ఆ లెక్క చెప్పగలరని గంపెడాశ. అప్పుడు అమ్మమ్మ గారిని నెగ్గలేదు కానీ ఇప్పుడు వచ్చీరాని ఆటగాళ్లలో మనమే ఆముద వృక్షం ;) (ఏ చెట్టూ లేకపోతే ఆముదం చెట్టే మహవృక్షం - ఒకనాటి పెద్దలు). ఇదిగో ఇవాళ కూడా ఆడేసి మా ఆమ్మాయి మీద నెగ్గేసా.. ఇండియన్ గ్రోసరీ షాప్ వాడి చింతపండంతా గింజలేనని గుంజుకున్నాగానీ ఇలా పనికొచ్చాయిలే అని సరిపెట్టుకుంటాం, మా స్నేహితులమంతా.

ఇలా పట్టిన గింజలు చేయి తిప్పి కంగ కుండా పట్టటం లో నేర్పరి ఎవరో ;)


ఆట మొత్తానికి ఇలా ముందు పట్టు పట్టి గింజలు జారవిడవకుండా పుంజీలుగా తీయటం పెద్ద విద్య.


చిన్నప్పటి దొంగదారి ఆట ఇది :) నా వంటి ఆటలో అరటి పండుని అమ్మమ్మ గారు వంటి ఘనాపాటీలు జాలి పడి ఆడనిచ్చేవారన్న మాట!


ఇది కాస్త వెన్ను ముదిరాక మొనగాళ్ళ ఆట. ;) పక్క గింజని తాకకుండా మనం పట్టిన గింజ లాఘవంగా తీయటం..

మా ఊర్లో గొడవల కారణంగా సగం నిర్మాణంలో ఆగిపోయిన రామాలయం ఉంది. ఇప్పుడు ఆ గొడవలు చేసినవారు, తెలిసినవారు గానీ లేరు. ఆ కట్టడాన్ని "బోడిమేడ" అంటారు. ఒక్క రామనవమికి మాత్రం పానకాలు అక్కడి నుంచే ఇళ్ళకి పంపుతారు, ఆ సందడి అంతా కుర్రకారుదే. పోతే, నా చిన్ననాటి నుంచీ మారనిది - అక్కడ రచ్చబండ మాదిరి దృశ్యం. ఆ అరుగుల మీదే తెగ పోటాపోటిలుగా సాగేవి దాడి, పులి-మేక, ఇప్పటికీ పేకాటలు లేదా పిచ్చాపాటీలు సాగుతున్నాయి.

నాకు ఆడటం రాదు కానీ పిల్లలకి నేర్పాలని దాడి, పులి-మేక బోర్డ్స్ కొన్నాను. అన్నట్లు చెన్నై లో క్రీడ అన్న సంస్థ దగ్గర చక్కగా అన్నీ దొరికాయి. ఇక్కడ పెట్టిన ఆ సాంప్రదాయ ఆటసామగ్రి అంతా వారి నుంచే కొన్నాను.


అష్టాచెమ్మా నేను ఇక్కడి పిల్లలతో ఎక్కువగా ఆడినది. నా తెలుగు బడి పిల్లలకి కొందరికి ఈ ఆట చాలా ఇష్టం. ఆ అట్ట మీద అలా గీసి తయారు చేసుకున్న అనుభూతి, చిన్నప్పుడు దీపావళికి మతాబులు, సిసింద్రీలు చుట్టినంత గాఢంగా అనిపించింది.


పులి-మేక నాకు నచ్చదు నిజంగానే


అప్పట్లో కాస్త వయోలెంట్ ఆట - ఇప్పటి హేలో కన్నా కాదు కాని

• దాడి, పులి-మేక, అష్టాచెమ్మ - మీకు ఎక్కువగా ఏది ఇష్టం? ఎందుకు ఇష్టం? చివరిగా ఎప్పుడు ఎక్కడ ఆడారు?

కాస్త మొహమాటంగా ఉంది కానీ "వామనగుంటలు" మాత్రం మా అమ్మాయి చేతిలో కూడా ఓడిపోతుంటాను. పదేళ్ల పిల్లది ప్రపంచాన్ని నెగ్గినంత ఆర్భాటాలు పోతుంది. ప్చ్..

ఆ ఆటనే కాస్త మార్పుగా మాన్ కేలా అని ఇక్కడి పిల్లలు ఆడతారు. ఈ టపా చివరన ఇచ్చిన లింక్స్ లో ఉందా వివరం.



ఇక జీవితంలో వైఫల్యాలనీ, ఆనంద శిఖరాలనీ వైకుంఠపాళితో పోల్చనిదెవరు? నలుగురి పయనం ఒకసారే మొదలైనా, నిచ్చెనలు ఎక్కి పరమపదసోపానం చేరేదొకరు, పాము నోటికి చిక్కి చచ్చేదొకరు, చావు బతుకుల నడుమ మినుకు మినుకుమనే ఆశతో నడిచేదొకరు. కాస్త వేదాంతం లా మారింది. మరి ఉగాది పచ్చడి రుచి ఇంకా నాలుక దాటక, కలం లోకి జారిందిలేండి.



ఇక "చార్ పత్తర్" మేము హైదరాబాదు లో నేర్చుకున్న ఆట ఇది. ఇది ఐదుగురాడే ఆట. నాలుగు గదులు, వాటి నడుమ ఈ నాలుగు రాళ్ళు ఒకరు కాపు కాస్తుంటే, మిగిలిన నలుగురు కాపలాదారుని ఏమార్చి, కొట్టేసి, ఒక గది కి చేర్చే ప్రహసనం. మేము ఎంత లీనమై పోయేవాళ్ళమంటే చివరికి ఆ రాళ్ళతోనే బుర్రలు పగలు కొట్టుకునేంత.. :) ఇంకెవరికైనా తల మీద పడ్డ కుట్లు పలకరిస్తున్నాయా?

కోతి కొమ్మచ్చి, నేలబండ, పైరాకు-పచ్చనాకు, సబ్ జావ్ ఇండోర్, ఏడు పెంకులాట, వెన్నెల్లో వెన్నముద్ద అని మొదలెట్టి చెప్పటం అన్నం, పప్పు వండటం నేర్పటమే. నేలని చితక్కొట్టి వదిలిన ఆటలివి. తల్లి నేల పాపం ఎలా భరించిందో గానీ మా వానరమూక ఆగడాలని.

తంపటేసిన తేగలు నవులుతూనో, చెరుగ్గడలు పిప్పి చేస్తూనో, రేగివడియాలు చప్పరిస్తూనో అలా అలా అలవోగ్గా నేర్చేసుకుని ఆడేసి దుమ్ము కొట్టిన బట్టలతో, మట్టితో నలుగులు పెట్టుకుని కొండొకచో అమ్మమ్మ గారి చేత దేహశుద్దికి దగ్గరగా వెళ్ళి వచ్చిన వైనాలవి నా వరకు. మరి మీ మాటో?

ఇక అలా అలా పెరిగేస్తూ, నేర్చినవే తాటాకు బొమ్మలు చేయటం, కోలాటాలు. ముక్కోటి తిరనాళ్ళలో గోళీసోడా తాగుతూ గోళీలాటలు చూడటం. ఇది మా అన్న గారి కళ. మనకి దక్కింది ప్రేక్షక స్థానమే.

*** కోలాటం - జడ కోలాటం, ఒకటే కోలాహలం ***

ఇక్కడ గుజరాతీలు దేవి ప్రీత్యర్థం గర్బా నృత్యం చేస్తారు. అది మన కోలాటమే కాస్త మార్పుగా. మొన్న నా కలీగ్ అత్తగారు ఇండియా నుంచి వచ్చారు. ఆవిడ తన డెబ్బైలలో కూడా ఇంకా విసిటింగ్ ప్రొఫెసర్ గా పనిచేస్తున్న వైద్యురాలు. నాతో కోలాటం ఆడతావా అని మేళమాడి కవ్వించారు. కాస్త పంతంగా దిగాను. అలా ఇద్దరం గంట నాన్ స్టాప్ కోలాటం. ఆ దెబ్బకి ఇప్పుడు పట్టిన పిచ్చి జడకోలాటం. వచ్చే ఉగాదికి అభినయించాలని మందిని పోగేయటం, సాధన మొదలు పెట్టాను.

• తప్పెటగుళ్ళు అంటే ఏమిటి? అసలా గ్రామీణ క్రీడని చూసారా?

ఇక వేసవి సెలవులకి ఆటలంతా పిచ్చి పూలజడలు, మల్లెలు. మా ఊర్లో కన్నా, నందిగామలోనే ఎక్కువ. పక్కింటి ఖాన్ ఆంటీ గారు [మ్చ్.. అలానే పిలిచేవారం, కనీసం పేరు అడిగానో లేదో, అయినా నిండా ఏడేళ్ళు లేవు కనుక అప్పటికి అది అమర్యాద కాదు] మధ్య మధ్యలో పట్టు గుడ్డలతో చేసిన మొగ్గలు పెట్టి మరీ జడ వేసే వారు. దిష్టి తగలకుండా అలా వేసేవారని అమ్మ తర్వాత చెప్పారు.



ఇదిగో ఇంకా ఇలా ఇరుగమ్మనీ పొరుగమ్మనీ బతిమాలుకుని పోగేసి మనం మూడు మూరలు కొప్పులోకి తురిమేయటం, ఈ ఒక్క విషయంలో ఇంకా అమ్మ స్థాయి త్యాగాలకి అలవాటు పడలేదు మరి. :) అన్నెం పున్నెం ఎరగని కూతురికి రాళ్ళ పూల జడలు, చివర్లో కుప్పెలకి బదులు ఓ అర మూర మాల. పైగా అదో కొత్త వెరయిటీ/రకం కేశాలంకరణ అని మురిపించటం. ఇక్కడ సవరాలు దొరకవండి, ఇవి మా సహజ కురులే. అర్జునుడి బాణాల వారు మామీద ఎప్పుడో చెమక్కు విసిరారు స్త్రీలు జడలు, పూలు వదిలారని. మరి పంచెకట్టులు, తలపాగాలు వదిలినవారెవరో. :)



చివరిగా ఇక్కడి ఆటల్లో నేనూ మునిగి తేలేది ఈ ట్రయామినీస్ లోనే... పిల్లలకి ఆట, లెక్కలు అన్నీ నేర్పొచ్చు. ప్రయత్నించి కొని ఆడించండి/ఆడండి. ఇదే కాదు ఇంకా చాలా ఆడతాను. ఒక విధం గా నాకు పిల్లలకోడి అని కూడా పేరులేండి. ఆరు ప్రాణాలతో అహర్నిశలు అల్లరే..






కారంస్లో రెడ్ వేసినట్లే ఈ ఆటలో ఇలా బ్రిడ్జ్ కట్టటం చాలా కష్టం.. కానీ అసాధ్యం కాదు.


ఈత ఇంక మునుపటి జోరులో లేదు కానీ ఆక్వా ఏరోబిక్స్ మూలాన కాస్త గోదారి కాలవ, కృష్ణమ్మ నది స్నానాలు అవీ మరీ బెంగ పెట్టవు.

• స్విమ్మింగ్ పూల్ లోకి పైన దాదాపు పద్దెనిమి అడుగుల ఎత్తున ఉన్న డెక్ ఎక్కి, వెనక్కి తిరిగి ఎందరు దూకారు? పొట్టకి దెబ్బ తగలకుండా ఎందరు డైవ్చేయగలరు? (ఇవే ఇప్పటికి పూల్ ఆటల వరకు ఒక గెలుపు, ఒక ఓటమి నాకు)

కబడ్డీ, కోకో ఈ మధ్యనే వేసవికి ఒకటి, రెండు సార్లు పార్క్ లో పిక్నిక్/ వన భోజనాలు గా కలిసి ఆడటం మొదలు పెట్టాము. కొందరు గజ ఆటగాళ్ళు, కొందరు వర్థమాన తారలూను. అలాగే తాడాట, ఒప్పులకుప్ప అవీను. అసలు కబడ్డీ అంటే చేతి మీద మచ్చలు వెక్కిరిస్తున్నాయి.

ఒప్పులకుప్ప
వయ్యరి భామ
గూట్లో రూపాయ్
నీ మొగుడు సిపాయ్

ఇప్పటికీ నచ్చని పాట, అది కాక మరేమీ గుర్తుకూ రాదు అలా తిరిగేప్పుడు. పిల్లలూ తెగ ఉత్సాహపడి తిప్పమని అడుగుతుంటారు.



అలాగే ముగ్గులు. నాకు వచ్చినవేవీ మర్చిపోలేదు. ఇప్పటికీ అలా వేసుకుపోయే ముగ్గు ఇది. మొన్నా మధ్య ఆఫీస్ లో వేస్తే, ఎన్ని రోజులకి నాకు వస్తది నేర్చికోవాలంటేనని అడిగారు కలీగ్ ఒకరు. సమాధానం మీరు చెప్పండి మరి.

ఇలా చెప్పుకుపోతే ఈ టపా ముగియదు. జ్ఞాపకాల వెల్లువ లో కొట్టుకుపోతాము. అక్కడే బొంగరాలాటలు ఆడుతూ, వీరీ వీరీ గుమ్మడిపండు అంటూ నిలిచిపోతాం. కనుక ఇక ముగిస్తున్నాను.

కనీసం మరొక పదుగురికైనా చిన్ననాటి తలపులు తట్టిపోయుంటాయి, ఉదయాన్నే కిటికి అంచున వాలి కిచ కిచలాడి ఎగిరిపొయే పిచ్చుకల్లా.

కనుక ఏతావాతా చెప్పొచ్చేదేమంటే, సాంప్రదాయ ఆటలు, పద్దతులు మానలేదు వీలుని బట్టి మా తరం వారం నడిపిస్తూ, తర్వాతి తరానికి అందిస్తూ... తెలుగు భాష, తిండి, ఆట ఇలా కనీసం మన తర్వాతి రెండు తరాలకి పదిలం. కాదంటారా?

నోటబుల్ లింక్స్:

వికిపీడియాలో కొంత సమాచారం ఈ ఆటల మీద:
http://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%9F%E0%B0%B2%E0%B1%81

మాన్ కాలా ఆట:
http://en.wikipedia.org/wiki/Mancala

హాప్ స్కాట్చ్ ఆట:
http://en.wikipedia.org/wiki/Hopscotch

క్రీడ సైట్:
http://kreedagames.com/