తోటపనితో నాలో నేను-9

ఆ మధ్య మా అబ్బాయ్ ఒక మాట అన్నాడు "అమ్మా! నిన్ను గనక బార్బిక్యూ (కుమ్ములో కాల్చటం) చేస్తే ప్రపంచంలో వంటకాలు అన్నిటికన్నా రుచికరంగా ఉంటావ్," అని.. అంటే వాడు నరమాంస భక్షకుడు అని కాదు అర్థం, అదీ నన్ను గూర్చిన ప్రశంసల్లో భాగం! 

నేను ఆకుకూరలు మెండుగా, తాజా కూరగాయలు ఇంకాస్త నిండుగా కూర్చి వంటలు చేస్తాను కనుక. నా ఆరోగ్యం సమస్తం శాకాహారం మీదుగానే ఉందని చెప్పలేను ఎందుకంటే నేను ovo-lacto vegetarian ని. So used to eat eggs for some time now stopped and take milk products. Rest of my family eat non veg predominantly...

సరే! అసలు ఇవాళ మనం మాట్లాడుకునేది; అన్నప్రాశన నాడు ఆవకాయ కాదు గానీ ఆకుకూర మాత్రం రుచి చూపించి ఉంటారు, అందుకు నాకు తగని మక్కువ, నేను పుట్టింటికి వెళ్తే మా వదిన అనే మాటలు మచ్చుక్కి "నీకు నీసు పడదు, నువ్వు వచ్చినపుడు మా వంటింటి నాచు వాసన నాకు పడదు." :) ఆకుకూరలకి తన పర్యాయపదం - నాచు.

ఎందుకో చిన్ననాటి జీవితం నుంచి మరువలేని చిత్రం కూరలమ్మి కేక "తోటకు..రా పాలకు..రా చుక్కకూ..ర (అలా మొదలై వేగం పుంజుకుని) బచ్చలికూర గోంగూర...కొత్తిమీర కర్వేపాకూ" కొత్తల్లో తోటకు రా అనే అర్థం చేసుకునేదాన్ని నిజానికి.. ఆ తర్వాత ఆ పేరు "తోటకూర" "పాలకూర" పేర్లు ఎలా వచ్చాయి; బచ్చలి చుక్క నామధేయాలకి మూలం ఏమిటి అని వండిన ఆకుకూరని బట్టి తెగ శోధన చేసేదాన్ని. మా ఇంట్లో మధ్యాహ్న భోజనం లో ఆకుకూర పప్పు తప్పనిసరి (యిప్పటికీ చాలా వరకు ఉంటుంది). అదీకాక గోంగూర, కొత్తిమీర, కర్వేపాకూ నిలవ ఉండే పచ్చళ్లుగా, కర్వేపాకు కారం గా తయారుచేస్తారు. తోటకూర లేత కాడలు పాలుకలిపి వండిన కూర, ముదిరాక స్తంభాలు అనే కాండం తో దప్పళం చవులూరించే రుచులు. వేడన్నం వెన్నపూస/తాజా నెయ్యి అనే మాధ్యమానికి ఘుమఘుమ రావాలంటే రోటి పచ్చళ్ళు అందులో అగ్రగామి గోంగూర; అగ్రశ్రేణి వంటలు ఏవీ ఆకుకూర పప్పుకి సాటిరావు. కాదన్నవారు ఇక్కడితో చదవటం ఆపేసి పోండి ;) లేదా నా ఆగ్రహానికి శాపానికి గురౌదురుగాక! ;) పోగా పోగా మెంతికూర, గంగవాయలకూర, పొన్నగంటికూర, పుదీనా, సిలోన్ బచ్చలి కలుస్తూ వచ్చాయి అమ్మ వంటల్లోకి. అలా పాతికేళ్ల క్రితం వరకు ఓ 10 రకాలు తినటమే గొప్పగా ఘనమైన ఆకుకూరల గంప మనది అనుకునేదాన్ని.

తీరా సిడ్నీ వెళ్ళాక అంతవరకూ మేము ఆచరించిన ఒక నిత్యవ్రతానికి, ప్రతి శనివారం గోంగూర వండటం అనే సంప్రదాయానికి అడ్డుకట్ట పడింది. ఒక 3 నెలలు సమీపాన ఉండే లెబనీస్, టర్కిష్ కొట్లలో వెతికి వెతికి వేసారాక ఎవరో చెప్తే ఒక ఫిజీ ఇండియన్ షాప్ కి వెళ్ళా- ఇక సరి అక్కడి ప్రహసనమే ఒక కథాసరిత్సాగరం సుమీ! మొత్తానికి కట్టా భాజీ అనాలి అనీ, కట్టాభాజీ కూడా కట్ట ల్లా దొరకదు, డాలర్ కి 3 తప్పితే 4 కొమ్మలు మాత్రమే ఇస్తాడు అనిన్నూను అర్థం అయింది. ఆ మాటకొస్తే చుక్కకూర ని కూడా అదే అంటారు తప్పితే అది అమ్మకానికి దొరకదు. ఇప్పటికీ మన ప్రాంతపు ఆకుకూర తూకానికే కొనాలి అమెరికాలో నేనున్న ఊరులో. మరీ ప్రియంగా దొరికే ఆకులకి ప్రత్యామ్నాయంగా (ఈ మాట ఎందరికి తెలుసో కానీ నా కీబోర్డ్ కి నేర్పటానికి ఒక అరనిమిషం పెట్టుబడి!) మాకన్నా ప్రవాసం లోకి చేరిన ఆద్యులు కొన్ని విదేశీ ఆకుల వంటలు నేర్చి వెనుగ్గా వెళ్లిన మాబోటివారలకి నేర్పారు. మీకు సరదాకి కొన్ని పేర్లు ముచ్చటగా- బోక్ చోయ్, రుబార్బ్, రపిని, కేల్, చార్డ్, సొరెల్... ఆపై, కొన్ని పచ్చివే నవలటం తప్పలా లెటూస్, సెలెరీ, పార్సెలీ వంటివి. ఇక్కడొక పాతికేళ్ల పూర్వం జరిగిన కథ కానీ కథ చెప్తానేం (పాపం! మరి కష్టపడి చదువుతున్నారు కదా!?)

మా బంధువుల బాబు, మూడు నాలుగేళ్ళ వయసు అప్పటికి, ఇండియాకి వచ్చాడు; ఒక విందు భోజనం లో నా పక్కన కూర్చోబెట్టారు వాడి అమెరికా భాష+యాస అర్థం కాక..అరిటాకులు పరుచుకుంటూ ఒకరు, నీరు జల్లుతూ మరొకరు వేగంగా వచ్చిపోయారు. నేను ఆకు శుభ్రం చేసుకుని, తతిమా వారు ఎక్కడ చికన్ ఫిష్ దబదబా వడ్డించేస్తారో అని తదేకధ్యాసతో నా విస్తరి మాత్రమే చూస్తూ, బజ్జీలు, పులిహోర, స్వీట్ దబాయించి మరీ అదనంగా వేయించుకుంటూ ఉన్నాను.. "eewww! yukky, it tastes disgusting, how do you eat it?" (ఛీ! ఛండాలంగా ఉంది, ఎలా తింటారు మీరు? అనే అర్థం వచ్చేలా అడిగాడు) వార్నీ ఇన్ని రుచులని వాడలా తీసి పారేస్తాడా అని చూద్దును కదా.. వాడు అరిటాకు ముక్క తుంపి అందులో అన్నం, కూరలవీ చుట్టుకుని కిళ్ళీలా నవులుతూ ఉన్నాడు.. తెగ నవ్వేసుకుని ఆపైన ఒక అరగంట వాడికి అలా తినక్కరలేదు, వేడి అన్నం తగిలితే వచ్చే పోషకాలు చాలు ఆకు నుంచి అన్నీ అందుతాయి, ఇతర కూరగాయలు, ఆకుకూరలు మనకి ప్రధాన పీచ పదార్థాలు అని చెప్పానన్నమాట!

సగం కూరల ఖర్చు ఆకుకూరకి పెట్టలేని పరిస్థితిలో బిల్ అనే ఆయన గోంగూర పళ్లకోసం పెంచుతాడు అని తెలిసింది, ఒకట్రెండు సార్లు ఆయన ఇచ్చిన తాజా ఆకుతో పండగే పండగ. ఇక ఇలా లాభం లేదని చెప్పి కొద్దికొద్దిగా పెంచటం మొదలుపెట్టాను.. అమెరికా మీదుగా కెనడా వెళ్లి తిరిగి ఆస్ట్రేలియాకి వెళ్తున్న తెలిసినవారు "మాకేం గిఫ్ట్స్ వద్దు, మీ గోంగూర నాలుగాకులు ఇవ్వండి చాలు, మా చేత్తో కోసే భాగ్యం కలిగించండి అదే పదివేలు," అంటూ తెల్ల రకం, ఎర్ర రకం ఓ పెద్ద గిన్నెడు కోసుకుని, నూనెలో మగ్గబెట్టుకుని వెంట తీసుకెళ్తుంటే మోతుబరి రైతుల కుప్పం నుంచి ధాన్యం కొలిపించి ఇచ్చిననాటి ఆనందం పొందాను. ఇక ఆ ఊపుతో అన్ని ఆకుకూరల విత్తనాలు మంచి రైతుబజారు నుంచి తెచ్చి మడులు కట్టి పెంచాను. కాకపొతే ఒక ఢక్కా మొక్కీ తిన్నాను. ఏ విధమ్మున ఆ దెబ్బ తిన్నాను అనంటే-
మళ్ళీ ఎండా ఉండదు, ఓ పదిమందికి పంచుదాములే అనిచెప్పి ఒక ఏడాది ముందుగా మడి అంతా పెరుగుతోటకూర చల్లేసా.. ఏపుగా ఎదిగిన ఆకు ఒక వారం ఫరవాలా, ఆ తర్వాత అదుపు చేయటం నాకు అలవి కాలేదు. ఎందరికని వండిన కూర, తెంపి బాగు చేసిన ఆకు పంచగలను, నేను మాత్రం ఒక్క చేత్తో? ఎవరికి ఫోన్ చేసినా "ఏమనుకోకుండా తెచ్చి ఇస్తారా?" అని గారాలు. 'ఛీ నీ..' అనే నిషిద్ధ పదాలతో తిట్టుకుని, మనశ్శాంతికి నిరోష్ఠ రాగం తో స్వకృతి రాసి పాడుకుని, ఇల్లు శుభ్రం చెయ్యటానికి వచ్చే చైనీస్ భార్యాభర్తలకి సైగలతో అడిగా 'కాస్త పీకుదాము,' రండి అని ("నీకు నా భాష రాదు, నాకూ నీ భాష రాదు, ఇద్దరం అమెరికాలో ఎదురుపడ్డాం," అనే పాట తప్పదు పాడితీరాలి వారికి, గార్డెన్ యార్డ్ కలుపు తీసి, గడ్డి కోసే మెక్సికన్ అతనితోనూ..సైగలతో సంభాషణ కొనసాగించే ముందు) తరుచుగా వాళ్ళు వచ్చే టైం కి నేను నాట్యం చేస్తుంటాను కనుక నా సైగలు వాడికి నా నాట్యం బాగుందా అని అడిగినట్లు, అప్పటికి యజమాని కనుక అతను నేను చాలా బాగా dance చేసాను అని సైగ చేస్తుంటే (అదీ వాడూ నన్ను అనుకరిస్తూ గెంతుతూ డాన్స్ చేస్తూ :)) 'ఓ అలాగా సరే' అనుకుంటూ తలపట్టుకుని వాడి సంగతి పక్కన పెట్టి, మెక్సికన్ వాడికి కాస్త గోడు వెళ్లబోసుకుంటే గంటకి $15 చొప్పున వేతనం పుచ్చుకుని, రెండు గంటలు పీకిన తోటకూర స్తంభాలు మళ్ళీ yard waste bags లోకి ఎత్తి నడుములు భుజాలు విరిగేలా మోసాక నిజంగానే కల్లంలో బస్తాలు మోసే రైతన్నలు ప్రత్యక్షదైవాల్లా కనపట్టమే కాదు, కర్షక/శ్రామిక కృషి పట్ల అవగాహన/సోదరభావం మరింత పెరిగింది. కొనాల్సిన ఆకుకూరని పెంచి డబ్బు కట్టి పీకి పారేయటం ఎంత క్షమించరాని నేరం కారణం ఏదైనాగాని!

ఇప్పుడు ఎలా వంతులుగా మడులు కట్టి వెయ్యాలి, కలుపు తీయాలి, మడి లో ముందు ఏది వస్తుంది ఏ ఆకుకి ఎంత మడి అవసరం అన్నీ తెలిసిపోయాయి. మట్టి ఎరువు ఏ పాళ్ళలో కలపాలి తెలిసింది కానీ ఏప్రిల్ లో సోరెల్ చిగర్చగానే కలుపుమొక్కలు తెగ పెరుగుతాయి. వాటి కబంధహస్తాల పట్టు నుంచి నేలని విడిపించి, ఆకుకూరకి స్వేచ్ఛగా యథేచ్ఛగా పెరిగే అనుకూలత కల్పించటం అంటే ఇక జిమ్ మాని ఈ నాట్లు, కోతలు పనిలో నిష్ణాత పెంపొందించుకుంటే చాలు..వసంతం, వర్ష ఋతువు, హేమంతం, శరదృతువు లో ఆకుకూరకి సరైన వాతావరణ స్థితి ఉంటుంది. వేసవి కి త్వరగా పూత వచ్చేస్తుంది, కలుపు పూలు చుక్కకూర పూలు చూస్తూ గంటలు గడిపేయొచ్చు...అలా ఎన్నోవరసల స్వానుభవంతో నేర్చిన మడిమాలి తనం తో ఎందరికో బడి లేకుండానే పాఠాలు నేర్పాను. పచ్చళ్ళు చేసి ఎంచక్కా తిన్నాము కూడా! ఇక కర్వేపాకు చెట్టు ఉండటం ఇంట్లో కల్పవృక్షం ఉన్నట్లే! ఒక రెబ్బ డాలర్ కి కొనేవారికి నాలుగు రెమ్మలు విరిచి ఇస్తే మన పాదాల మీద పడినంత పనిచేస్తారు :) అంత కాదు గానీ నిలువెత్తు చెట్లు రెండు పెంచినందుకు నాకు మాత్రం స్వర్ణ పతాకం ఇవ్వాలి మీరంతా...!!! ఇక్కడ కలిపిన చిత్రంలో నన్ను తంటాలు పెట్టిన తోటకూర మడి, తొలినాళ్ళ మొక్కల జాడలు ఉన్నాయి (కలుపు కూడా!) ఎన్ని ముద్దలు తిన్నా ఆకుకూర పప్పు, గోంగూర పచ్చడి+నెయ్యి+పచ్చి ఉల్లిపాయ నంజుకుననిదే సంపూర్ణం కాదు అని మరవకండి!

ఇక ఎవరికీ తోచిన పాట వారు పాడుకోండి, లేదా పాడించుకోండి:
1. గో గో గోంగూర..
2. గోంగూర తోట కాడ కాపు కాసా
3. ఆవకాయ మన అందరిదీ గోంగూర పచ్చడీ మనదేలే