తోటపనితో నాలో నేను-6

వంకాయ వంటి కూరయు
పంకజముఖి సీత వంటి భామామణియున్
శంకరుని వంటి దైవము
లంకాధిపు వైరి వంటి రాజున్ కలడే

 

వంకాయ ప్రశస్తిని తెలపటానికి నిజానికా చాటువు ను చాటుచేసుకుని చెప్పనక్కరలేదు కాకపొతే బసవరాజు అప్పారావు గారి పాట అడ్డం పెట్టుకుందామంటే ఆయన గుత్తొంకాయ కి మాత్రమే పట్టం గట్టారు; ఆపై ‘కూరలోపల నావలపంతా,’ అని వెర్రిపిల్లతో పాడించి నా సమగ్ర అభినవ వంకాయ వంటల కౌశలానికి పరిధి యేర్పరిచినందున..కాస్త ఈ పోలికలతో సరిపెట్టుకొమ్మని (అలా కాకపోయినా మీరు చదవటం తప్పదని నొక్కి వక్కాణిస్తూ)
వంకాయ మూడు దేశాల్లో ముప్పది రూపాల్లో నా గిన్నెల్లోకి ఎక్కినమాట మాత్రం వాస్తవం! వంకాయ, బ్రింజాల్, ఎగ్ ప్లాంట్ ల ఖండాంతర నా వంటలపెద్ద అనుభవాలు కోకొల్లలు; టపా చిట్ట చివర్న ఆ చిట్టా ఇచ్చాను; ఆగండాగండి అప్పుడే దృష్టి క్రిందకి మలపకండి..నిదానం గా చేతి వేళ్ళు గుప్పిట బిగించి చదివితే కూరలన్నీ తిన్నంత రుచిగా ఈ అక్షరం కూడా ఉండొచ్చునేమో ఓమారు ఆలోచించండి.
దంతసిరి ఉంటేనే ఈ రుచి దొరుకుతుందని నాన్నగారి సిద్దాంతం మేమంతా నమ్మి ఆచరించాము. వంకాయ లేని కూరలబండి/కొట్టు, ఆ కూర వండని చట్టి/దాక ఇలలోన కలవా!? అనర్గళంగా షోడశ వంటలు గుక్క తిప్పుకోకుండా చెప్పగల నాకు వంకాయ కొనటం అనే దుస్థితి ప్రవాసం కలిగించింది. కసరెక్కుతుందని వీలైనంత తాజాగా ఇలా కొమ్మ నుంచి గిల్లిన కాయ అలా మగ్గబెట్టి తినటం అలవాటైన సాంప్రదాయం,- నిజానికి ఈ వంకాయ హరప్పన్ల నాగరికత కాలం నాటిదని తెలుసుకోకమునుపే- ఇంటి భోజన సంస్క్రతికి ప్రధాన ప్రతినిధి అనుకునేవారి సత్సాంగత్యం తో కొని తినటానికి సిద్దమైనప్పుడు తెలియలేదు. కొనటం కాదు అసలు సంగతి, ఆ రుచీ పచీ లేని కండపుష్టి కాయలోకి ఘుమఘుమలు తేవటంలో ఉందన్నదే అసలు కిటుకు అనేసి..
ఇక మొదలైంది అమ్మ చేతి వంట, మామ్మ చేతి వంటలు కాక మనదైన బ్రాండ్స్ కలపటం.. “అమ్మా! మీకన్నా అందెవేసిన చెయ్యి అయిపొయింది వంకాయతో నా వంట,” అంటే నిండుగా నవ్వేవోరు అమ్మ. మురిపెంగా మెటికలు విరిచి ముద్దాడేది మా సుబ్బమ్మ (ఈ బంగారి ని గూర్చిన వివరం మరొకసారి). ఇన్నేసి కూరలు ఉండటంతో పిల్లకాయలు అమ్మమ్మ కూర, అత్త కూర, శైలజాంటీ వాంగీబాత్ ఇలా వర్గీకరణలు కూడా చేసారు.
అలా ఒక దశాబ్దం కొనటం లో ఆరితేరాక, ఆర్గానిక్ వంగడాలలో అదనపు రుచి మరిగాక నాకూ వచ్చింది ఒక పెరటి తోట దాదాపుగా ఐదారు బెడ్స్ వేసుకునేంత వెసులుబాటు ఇస్తూ 2003లో. ఇక మెళకువలు తెలిసాయి. బన్నీ (అనినా అర్జున్ అనుకునేరు కానేకాదు, మా డెక్ క్రిందన స్ప్రింగ్ లో పుట్టి మొగ్గలు, కొమ్మలు ఎడాపెడా కొరికి పడేసే కుందేలు పిల్ల) బారిన పడకుండా తీగలతో తడిక ఏర్పరిచి, సెప్టెంబర్లో చివరి ముదురు మొక్కలు పెరికి, అక్టోబర్ లో ఫాల్ క్లీనప్ అయాక చక్కగా సారం పెట్టిన నేల ఐదారు నెలలు మంచుకి నాని, లోలోపల సారవంతమైన భూమిగా మారాక, ఎండా తొంగిచూసే మే నెలాఖరులో నారుమొక్కలు నాటుకుని, ఆపై పెంపకం మీద అమితమైన శ్రద్దతో, చీడ పీడా రాకుండా జాగరూకతతో కాచుకుంటే “వంకాయ ఉన్ననాడు పేచీలు ఉండవమ్మా నైబరూ.. వండిన రకాము తిరిగి నెల వరకు దొరకదయ్యా కలీగూ..” అని పాడుకుంటూ వండుకుని తినొచ్చు. పిల్లలు అడిగి తింటారు. అడగనివారికి కూడా పిలిచి మరీ పెట్టినదీ వంకాయనే.. అంత కాపు, ఎంతో రుచి! కాపు బాగుంటుంది, దిగుబడి ఎక్కువ, సంరక్షణ తేలిక మనకి మిగిలే ఆరోగ్య పోషణ ఇంకెంతో ఎక్కువ.

మరెందుకిక ఆలస్యం?! మీ కాయ మీరే పండించుకుని మాక్కూడా పంచండి. నీరొంకాయ పొడుగ్గా వంకాయ రంగులోనే ఉంటుంది కదా.. ఇక బుల్లి మువ్వొంకాయలు, బండ కొండరాళ్ళంత కాలిఫోర్నియా వెరైటీ, తెలుపు కలగలిసిన ఛారలతో ఉండే జపనీస్/Asian రకం అన్నీ పండించా కానీ మనవైపు దొరికే తెల్లటి మెట్టొంకాయ అక్కడి విత్తనాలు తెచ్చిన ఒకసారి మాత్రమే సాధ్యపడింది. 

వంకాయ లో సాధారణంగా ఉల్లిపాయ వేయని వంటకం నేను చెయ్యను. ఇదిగో ఓ ముప్పై మూడు రాస్తున్నాను పేర్లు, వస్తే వండి పెడతాను ఒక షరతుతో మీ పెరటితోట కాయలు పుచ్చుకు రావాలి...
వంకాయ కూర లో రకాలు లోపల కలిపే రుచిని అనుసరించి:1) పాలు, వెల్లుల్లి, జీలకర్ర ; 2) కొత్తిమీర కారం; 3) ధనియాల కారం 4) అల్లం, పచ్చికారం 5) వెలిగారం 6) +టమాటా 7) +దోసకాయ 8) + చిలకడదుంప 9) +బంగాళా దుంప 10) +తెల్ల గోంగూర 11) + ములక్కాయ 12) + కారెట్ 13) + బఠాణీ 14) + చిక్కుడు 15) కలగూర పులుసు 16) పచ్చిపులుసు 17) మజ్జిగపులుసు 18) సాంబారు 19) దప్పళం 20) బజ్జీ 21) బెంగన్బర్తా 22) వంకాయ సెనగపప్పు 23) వాంగీ బాత్ 24) మలయాళీ కూర 25) గుత్తివంకాయ ఆంధ్రా స్టైల్ 26) గుత్తివంకాయ తెలంగాణా రకం 27) వంకాయ పకోడీ కూర 28) చైనీస్ రెసిపి 29) ఇటాలియన్ eggplant parmesan 30) పచ్చడి 31) పచ్చి దోసకాయ కలిపి 32) మిక్సేడ్ వెజ్ 33) వంకాయ ఊరగాయ

ఏమంటారు నిజమని ఒప్పుకుంటారా- ఒక్క వంకాయ అనే శాకాంబరిని రోజుకొక సారి తలిస్తే నెల తిప్పెయొచ్చునని గరిటతో పాటుగా? నేను పండించినవీ, వండినవీ ఒక శాంపిల్ ఫోటో తో ముగిస్తూ...