ఇరుకుబాటలో ఇరుసులేని బండిలో కృషీవలుడు,
చెంత సోయాచిక్కుడు, మొక్కజొన్న విత్తుల మూటలు,
ఐదుమాసాల్లో అవి పండించును బంగారు పంటలు.
కాలినడకన ఎదురువస్తూ, ఏరువాకని తలపోస్తూ నేను.
చుట్టూరా విరగకాయనున్న పళ్ళతోటలు,
బళ్ళునిండే గుమ్మళ్ళ, ఖర్బూజాల తీగెల మడులు
చెంత సోయాచిక్కుడు, మొక్కజొన్న విత్తుల మూటలు,
ఐదుమాసాల్లో అవి పండించును బంగారు పంటలు.
కాలినడకన ఎదురువస్తూ, ఏరువాకని తలపోస్తూ నేను.
చుట్టూరా విరగకాయనున్న పళ్ళతోటలు,
బళ్ళునిండే గుమ్మళ్ళ, ఖర్బూజాల తీగెల మడులు
ఆ పూలలో తల పెట్టుకుని ఎన్నో దుఃఖాలను జయించాను...
తల్లితండ్రులు పెంచే తాత్కాలిక తోటలు- ఏడాదికొక యజమాని- మరొక రకపు పంట
మా ఇండోర్ బంగారాలు
స్నేహ ఫార్మ్ యానిమల్స్ తో
..ఇలాగ ఉండేవి నా అనుభవాలు ప్రతి వేసవిలోనూ. ఆ సమయం లో ఒక చక్కని వివరం చదివాను. మిడ్వెస్ట్ (షికాగో సమీప రాష్ట్రాల) కి చెందిన ఒక వ్యక్తి టెక్సాస్ నుంచి వెనక్కి వస్తూ పట్టుకువచ్చిన గుప్పెడు మెలాన్ విత్తనాలు (పుచ్చకాయల వంటివి), ఒక అర ఎకరం సాగుగా మొదలై వ్యాపారపంటగా మారి, అవి షికాగో చేర్చేందుకు రైలుమార్గం పడటం, రైలు వద్దకు రోడ్డు మార్గం, కాకా హోటళ్ళు, ఆ వర్తకం కొరకు కేంద్రాలు ఇలా ఇలా ఒక గుప్పెడు గింజలు 6 సంవత్సరాల్లో ఎలా ఈ ప్రాంతపు ఎకానమీ మీద ప్రభావం చూపిందో విపులంగా రాసిన ఒక వ్యాసం నన్నెంతో ప్రభావితం చేసింది. కుదిరినా కుదరకపోయినా ఇప్పటికి మాత్రం మన దేశానికి తిరిగి వచ్చాక మన భూమిలో ఒక చిన్న స్థాయి లో వ్యవసాయం కొద్దికాలం అయినా చేసి తీరాలన్న కల తోనే మాకు ఉండే 4 నెలల వేడిమి కాలం లో పెరటితోట పెంపకం చేసేదీను...!
అలాగే, ఇంటి వెనుక స్థలం లేనివారికి స్థానికి భూముల సొంతదారులు వేసవి పంటలకు చిన్న చిన్న భాగాలుగా విభజించిన నేల అద్దెకు ఇస్తారు. ఆపై, విశ్వవిద్యాలయాలకు సంబంధించిన భూములు కూడా కూరగాయలు, పూలు పంటలకు చాలా చిన్న మొత్తం లో రుసుము తీసుకుని ఇస్తారు. కొన్ని చోట్ల నీరు వారే ఇస్తారు, కొన్ని చోట్ల ఎవరికివారు తీసుకువెళ్లాలి. ఎక్కువగా గ్రీస్, ఐరిష్, ఇటాలియన్, భారతేతర ఆసియా దేశాల వారి తల్లితండ్రులు కనపడతారు ఆ పనులు చేస్తూ. వారి వెంట వారి సంతానం వస్తారు..ఏదో ఒక విజ్ఞానం అలా సులువుగా సాయంత్రపు వేళల్లో వాహ్యాళి కి వచ్చినవారికీ అందుతుంది. ఎందుకో మనవారి తల్లితండ్రులు మనవల వెంట పార్కుల్లో, గుళ్ళలో, కొట్లలో నా బోటి బోడమ్మ బోసి మెడని చూసి జాలిగా వెళ్తుంటారు (సంపాదన అంటే నగలు మొదటిమెట్టు అనే అపోహ తొలగని తరాల ప్రతినిధులు) ఆపై టీవీ షోస్ గురించి చెప్పుకోవటం వినపడుతుంది. నేను ఎక్కువగా విదేశీ వారితో తిరుగుతాను, ఆయా ప్రాంతాల సంస్కృతీ సాంప్రదాయం అవీ పుస్తకాలలో దొరకని నిధులు వారితో సన్నిహితంగా ఉంటె అందుతుంది. మనవారి పట్ల నాకు అవగాహన ఉంది, ఆరోపణ చెయ్యలేని అతి చిన్న జీవన పరిధినుంచి వచ్చేవారికి విశాల ప్రపంచం ఎన్ని ఇస్తున్నా ఎలా స్వీకరించాలో తెలియదనే నేనూ ఒక సానుభూతితో తొలగిపోతాను. ఇక, పిల్లలకి ఫార్మ్ కి తీసుకెళ్లి, కొన్ని పనులు నేర్పొచ్చు- కలుపు తీయటం, కాయలు కోయటం వంటివి తరుచుగా అమెరికన్ పిల్లలు చేస్తూ కనపడతారు. మన పిల్లకాయలు కాస్త జంతువుల వెంట పరుగులుపెట్టే పనుల్లో ఎదురౌతారు. నా పిల్లదీ అలా ఆడుకునే పెరిగింది...
మనవారిలో ఒక పట్టుదల ఉంటుంది- నయానో భయానో సాధిస్తారు కొన్ని ధ్యాస పెడితే- అటువంటిదే సన్నజాజి, విరజాజి, మల్లెల పెంపకం, ఇండోర్ మొక్కల్ని సాకటం. "మంచు కురిసే వేళలో మల్లె విరిసేనెందుకో" అని పాడకున్నా ఈ చలిలో పసిపాపల్లా కాసుకొని ఆ పూలని పూయించి, నలుగురికీ పంచటం అనే సాహసం లో ఆరితేరుతారు. అటువంటి ఒక వ్యక్తినే నేను, ఆ పూలలో తలపెట్టుకుని ఎన్నో దుఃఖాలు జయించాను, ఎన్నెన్నో ఆనందాలు విరబూయించుకున్నాను..నిజానికి, ఎండు పూవు అనేది లేనేలేదని దాన్నిండా అనుభవాల సుగంధం అనుభూతి గా ఆస్వాదించినంత మేరా ఉందని తెలుసుకున్నాను. అవన్నీ తోటపని పోస్టులు రాయక మునుపు...
ఇప్పుడు ఒక పండిన ఫలం, కాసిన కాయ గుండెలో బళ్ళకొద్దీ గర్వాతిశయాన్ని నింపుతాయని గగుర్పాటు చెందాను. రాయమని తుమ్మేటి రఘోత్తమరెడ్డి గారు అడిగినప్పుడు నా మానసిక స్థితి, కాస్తగా ఉన్న ఒకానొక విషాదభరిత దుర్భలత పంచుకున్నప్పుడు "లేదు,మీకు చాలా రిలీఫ్ కలుగుతుంది.మీరెన్నో స్ధితులకు లోనౌతారు.అయినా సరే అదే మీకు రిలీఫ్!మీకు తోచిన విధంగా రాయండి." అన్నారు. ఆ మాటల్లోని నిగూఢత అర్థం అయింది. వారికి కృతజ్ఞతలతో ఇన్నాళ్లూ గత 11 భాగాలు చదువుతూ ప్రోత్సాహం ఇచ్చిన అందరికీ నెనర్లు! ౩ దేశాల్లో దాదాపు పాతికేళ్ళ తోట పెంపకం నాదని ఇప్పుడు తృప్తిగా చెప్పుకుంటూ రాయాలంటే ఇంకా ఉన్నాయి కానీ వైవిధ్యం కొంత తగ్గవచ్చు అంతే కాక కొంత స్థానికత పట్ల దృష్టి పెట్టలేని, అవగాహన లేనివారికి నేను అందించే సమాచారం వినోదానికే కానీ విజ్ఞానం, విపులమైన అనుభవ సారం గా మిగలదు కనుక ఇంతటితో ఈ సిరీస్ ముగిస్తున్నాను.
చివరిగా ఒకమాట: నేను ఈ విషయాలు వ్యాఖ్యల కోసం మాత్రం రాయలేదు. లబ్ది పొందాము అనేవారి ఒక్కమాట చాలు బదులుగా...!
